درحالی‌که یکی از معیارهای اصلی ارزیابی عملکرد مدیران شهری، ساخت خیابان‌های زیبا و متناسب با نیازها، حجم ترافیک و تردد شهروندان است و کیفیت آسفالت معابر، همچون ویترین عملکرد مدیریت شهری، نقش ایفا می‌کند؛ ترمیم غیراصولی آسفالت و وجود چاله و دست‌اندازهای فراوان در سطح خیابان‌های شهر مشهد، سال‌هاست که به‌عنوان (شاید) بزرگ‌ترین نماد ضعف مدیریت شهری دومین کلانشهر کشور خودنمایی می‌کند.
شهروندان مشهدی از گذشته تاکنون از خرابی آسفالت معابر و افزایش روزافزون دست‌انداز و چاله‌ها در مسیر تردد خود، گلایه‌مند بوده و بسیاری نیز به این دلیل دچار آسیب و خسارت‌های مالی و گاه حتی جانی شده‌اند.
چاله و دست‌اندازهایی که برخی از آن‌ها عمری چند ده ساله دارند و حتی برای زائرانی که گاهی به مشهد سفر می‌کنند، آشنا هستند و همان‌طور که پیش‌ازاین نیز نوشتم، خیلی از دست‌انداز و چاله‌های معابر را می‌توان در زمره آثار تاریخی این کلانشهر قرار داد.
حفاری و کنده‌کاری‌های مستمر و بی‌وقفه آسفالت کوچه و خیابان‌های شهر توسط شرکت‌های خدماتی (آب، برق، گاز و مخابرات) یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار در افزایش زخم‌های معابر مشهد بوده و هست. نمونه آشکار آن را نیز می‌توان در بیشتر خیابان‌های شهر حتی معابری که به‌تازگی ساخته‌شده‌اند، دید؛ خیابان‌هایی که قاعدتاً می‌بایست همزمان با احداث، کانال‌های جای‌گذاری کابل و لوله‌های خدماتی، در آن تعبیه و از کنده‌کاری‌های پس‌ازآن جلوگیری می‌شد.
نکته حائز اهمیت اینکه از گذشته دور قوانین، ضوابط و مقررات روشنی در این زمینه وجود داشته است و اگر شرکت‌های خدماتی به‌ویژه شهرداری پایبند به این ضوابط باشند، بی‌تردید شاهد کمترین آسیب‌ها و تبعات ناشی از حفاری و کنده‌کاری در سطح آسفالت معابر شهر خواهیم بود.
براساس همین ضوابط هم هست که تمامی و حتی چند برابر هزینه‌های کنده‌کاری، خرابی و ترمیم دوباره آسفالت، پیش از آنکه عملیات تخریب آسفالت آغاز شود؛ توسط شهرداری و یا شرکت‌های خدماتی از شهروندان گرفته می‌شود. اما عموماً آنچه پس از حفاری اتفاق می‌افتد، به‌جا ماندن چاله‌ای پر از ماسه و خاک در دل خیابان است که هرلحظه آبستن حوادث مختلفی همچون سقوط مردم و یا وسیله نقلیه شهروندان درون آن است، ضمن آنکه تا روزها و حتی هفته‌ها پس‌ازآن، چهره‌ای زشت و نازیبا در محل به وجود می‌آید تا سرانجام گروهی برای پر کردن چاله و مرمت خیابان از راه برسند؛ هرچند پس از اتمام کارشان، خطر سقوط در چاله از بین می‌رود، اما لکه آسفالت ترمیم‌شده، سال‌ها ناهماهنگ با سطح آسفالت اطراف باقی می‌ماند و دست‌اندازی به دیگر دست‌اندازهای شهر افزوده می‌شود.
این در حالی است که اگر کار ترمیم خرابی و آسفالت معابر شهر را به افرادی متخصص و دلسوز و نه رانت‌خواران! سپرده و نظارت دقیق و به‌دوراز تسامح و تساهل بر عملکرد آن‌ها انجام شود، با توجه به هزینه‌ای که شهروندان خدمات گیرنده می‌پردازند، باید کیفیت آسفالت ترمیمی بسیار بهتر از سایر نقاط باشد؛ چراکه در حال حاضر شهرداری و شرکت‌های خدماتی به ازای هر مترمربع کنده‌کاری و مرمت معابر مبالغ هنگفتی پول می‌گیرند و انتظار می‌رود با این پول و با وجود تشکیلات و سامانه‌های عریض و طویلی همچون «سامانه تعمیر و نگهداری آسفالت معابر شهری (ساتنام)» یا «سامانه مدیریت حفاری‌ها» و تصویب قوانین و مقررات متعدد، با تمام مخارجی که بر گرده شهر تحمیل می‌کند، حاصل کار مطابق با استانداردها و ضوابط مدون در این زمینه باشد.
درعین‌حال عمر آسفالت بسیاری از معابر دومین کلانشهر کشور سرآمده و کنده‌کاری‌های بی‌وقفه و نبود نظارت دقیق بر عملکرد پیمانکاران این حوزه نیز مزید بر علت شده است تا ناتوانی مدیریت شهری در بهسازی و نوسازی معابر مشهد بیش‌ازپیش آشکار شود؛ ناتوانی‌ای که علاوه بر ایجاد زحمت و خسارت فراوان برای شهروندان، خدمات بسیار شهرداری و مدیریت شهری را تحت‌الشعاع قرار داده و آبروی پایتخت معنوی ایران را در برابر زائران صاحب این ملک به خطر انداخته است.
نظر شما